1 00:00:03,000 --> 00:00:06,000 Πώς σχηματίστηκε το Ηλιακό μας Σύστημα; 2 00:00:08,000 --> 00:00:11,000 Πώς ήταν το νεαρό Σύμπαν; 3 00:00:15,000 --> 00:00:18,000 Πώς είναι οι πλανήτες γύρω από άλλα άστρα; 4 00:00:21,000 --> 00:00:28,000 Τα 25 τελευταία χρόνια, το Χαμπλ απαντά σε αυτά, μα και σε πολλά άλλα ερωτήματα. 5 00:00:29,000 --> 00:00:34,000 Όμως ακόμη και τα καλύτερα τηλεσκόπια χρειάζονται ένα συνεργάτη... 6 00:00:34,000 --> 00:00:37,000 ... και τέτοιος είναι ο ρόλος του Διαστημικού Τηλεσκοπίου James Webb. 7 00:00:57,000 --> 00:00:59,000 Επεισόδιο 83: Κοσμικό Δίδυμο: Το Χαμπλ συναντά το James Webb 8 00:01:03,000 --> 00:01:06,000 Παρουσιάζει ο Δρ. Τζέι, ή κατά κόσμον Δρ. Τζο Λίσκε 9 00:01:09,000 --> 00:01:21,000 Από το 1990, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ των NASA/ESA, υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένο, και όχι απλά εκπλήρωσε αλλά ξεπέρασε όλους τους στόχους του. 10 00:01:24,000 --> 00:01:29,000 Το τηλεσκόπιο είναι μάλλον διάσημο για την συλλογή εντυπωσιακών φωτογραφιών του Σύμπαντος 11 00:01:29,000 --> 00:01:33,000 όμως προσφέρει πολλά περισσότερα. 12 00:01:36,000 --> 00:01:43,000 Τα τελευταία 25 χρόνια, το Χαμπλ αποδείχθηκε να είναι ένα από τα πλέον επιτυχημένα επιστημονικά όργανα που κατασκευάστηκαν ποτέ. 13 00:01:44,000 --> 00:01:49,000 Από την προνομιακή του θέση, ψηλά έξω από την γήινη ατμόσφαιρα, πραγματοποίησε πολλές ανακαλύψεις. 14 00:01:49,000 --> 00:01:53,000 Κατάφερε να μετρήσει με ακρίβεια την ηλικία του Σύμπαντος. 15 00:01:54,000 --> 00:02:00,000 Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανακάλυψη της επιταχυνόμενης διαστολής του Σύμπαντος. 16 00:02:00,000 --> 00:02:08,000 Έχει αναλύσει εξωπλανήτες, ανακαλύψει υπέρμαζες μελανές οπές και παρακολουθήσει γαλαξίες να μεγαλώνουν, να συγκρούονται και να συγχωνεύονται. 17 00:02:08,000 --> 00:02:10,000 Και αυτά είναι μόνο λίγα από τα επιτεύγματά του. 18 00:02:12,000 --> 00:02:19,000 Το Χαμπλ υπήρξε το πρώτο τηλεσκόπιο σε τροχιά που μπορούσε να λάβει εικόνες στο ορατό και το εγγύς υπέρυθρο 19 00:02:19,000 --> 00:02:27,000 έτσι το Χαμπλ υπήρξε πρωτοπόρο και προσέφερε μοναδικές ανακαλύψεις σε διάφορα πεδία της αστροφυσικής. 20 00:02:27,000 --> 00:02:37,000 Δημιούργησε όμως και πολλά ερωτήματα, καθώς μας αποκάλυπτε την επιταχυνόμενη διαστολή, και το πώς μοιάζει το μακρινό Σύμπαν. 21 00:02:39,000 --> 00:02:45,000 Το Χαμπλ υπήρξε εξαιρετικό, όμως υπάρχουν μέρη του Σύμπαντος που δεν μπορεί να δει. 22 00:02:50,000 --> 00:02:55,000 Και εδώ εισέρχεται ο μελλοντικός συνεργάτης του Χαμπλ, το Διαστημικό Τηλεσκόπιο James Webb! 23 00:02:55,000 --> 00:03:04,000 Αυτό το υπέροχο τηλεσκόπιο, αποτελεί συνεργασία της NASA, του Ευρωπαϊκού και του Καναδικού Οργανισμού Διαστήματος. 24 00:03:06,000 --> 00:03:17,000 Το υπέρυθρο βλέμμα του James Webb, θα διεισδύσει στο Σύμπαν μέσα από αδιαφανή νέφη σκόνης αποκαλύπτοντας λεπτομερή δομή των περιοχών δημιουργίας άστρων πίσω από αυτά, 25 00:03:17,000 --> 00:03:24,000 θα συλλέξει το φως των πρώτων άστρων και γαλαξιών, που δημιουργήθηκαν όταν το Σύμπαν ήταν πάρα πολύ νέο, και πολλά άλλα. 26 00:03:32,000 --> 00:03:39,000 Θα μπορέσουμε να δούμε την εξέλιξη δομών στον κοσμικό χρόνο με πρωτοποριακό τρόπο. 27 00:03:39,000 --> 00:03:54,000 Θα μπορέσουμε να χαρτογραφήσουμε για παράδειγμα, την επίδραση των βαρυτικών φακών, αυτά τα μικρά τόξα γύρω από σμήνη, τα οποία μας αποκαλύπτουν τη μάζα τους, με φανταστική λεπτομέρεια. 28 00:03:54,000 --> 00:03:58,000 Και ίσως επίσης μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τη φύση της σκοτεινής ύλης. 29 00:03:59,000 --> 00:04:02,000 Είναι δύσκολο να το συλλάβουμε. Θα είναι πραγματικά εντελώς καινοτόμο. 30 00:04:04,000 --> 00:04:06,000 Θα αλλάξει εντελώς το τι μπορούμε να κάνουμε και να μετρήσουμε. 31 00:04:08,000 --> 00:04:11,000 Ποιές είναι λοιπόν μερικές διαφορές μεταξύ του Χαμπλ και του James Webb; 32 00:04:11,000 --> 00:04:17,000 Πρώτα απ' όλα, το James Webb είναι τεράστιο, για διαστημικό τηλεσκόπιο. 33 00:04:17,000 --> 00:04:26,000 Αν και το 2,4 μέτρων κάτοπτρο του Χαμπλ, είναι μεγάλο, ωχριά μπροστά στο 6,5 μέτρων του James Webb. 34 00:04:26,000 --> 00:04:33,000 Το James Webb είναι ικανότερο στην ανίχνευση του ασθενούς φωτός από τους πρώτους γαλαξιες. 35 00:04:33,000 --> 00:04:39,000 Μία ακόμη διαφορά είναι ότι το Χαμπλ σχεδιάστηκε ώστε να είναι επισκευάσιμο από αστροναύτες, 36 00:04:39,000 --> 00:04:41,000 που αντικαθιστούν όργανα και ελαττωματικά εξαρτήματα. 37 00:04:41,000 --> 00:04:48,000 Αυτό δεν θα είναι δυνατό για το James Webb, το οποίο θα αφεθεί στη τύχη του. 38 00:04:57,000 --> 00:05:00,000 Το Χαμπλ είχε σχεδιαστεί να είναι επισκευάσιμο και αναβαθμίσιμο και έτσι 39 00:05:03,000 --> 00:05:09,000 σε 5 διαστημικές αποστολές, το αναβαθμίζαμε - τελευταία φορά το 2009 - και ήμουν τυχερός να συμμετέχω σε αυτή την αποστολή - 40 00:05:09,000 --> 00:05:20,000 τοποθετήσαμε νέα όργανα στο Χαμπλ, νέους ηλιακού συλλέκτες, υπολογιστές, μονάδες μνήμης και ότι χρειάστηκε για να παρατείνουμε το χρόνο ζωής του. 41 00:05:20,000 --> 00:05:26,000 Έτσι πιστεύω ότι το Χαμπλ έχει αρκετά ακόμη να κάνει καθώς το Σύμπαν μας παρέχει πολλά μυστήρια για να επιλύσουμε. 42 00:05:26,000 --> 00:05:30,000 Είμαι σίγουρος ότι η μεγαλύτερη ανακάλυψη του Χαμπλ δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί. 43 00:05:32,000 --> 00:05:38,000 Η διαφορετική σχεδίαση του James Webb έγκειται στο ότι θα παρατηρεί διαφορετικού είδους φως από το Χαμπλ. 44 00:05:39,000 --> 00:05:46,000 Ενώ το Χαμπλ μπορεί να παρατηρήσει υπεριώδες, ορατό και λίγο υπέρυθρο, το James Webb εξειδικεύεται στο υπέρυθρο 45 00:05:47,000 --> 00:05:53,000 και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έιναι ένα ψυχρό - πολύ ψυχρό - τηλεσκόπιο. 46 00:05:54,000 --> 00:06:03,000 Το James Webb θα λειτουργεί περίπου στους μειον 230 βαθμούς Κελσίου - κάπου 40 βαθμούς πάνω από το απόλυτο μηδέν. 47 00:06:04,000 --> 00:06:09,000 Ο λόγος είναι ότι τα θερμά σώματα εκπέμπουν υπέρυθρη θερμική ακτινοβολία. 48 00:06:09,000 --> 00:06:17,000 Έτσι αν θέλουμε το υπέρυθρο τηλεσκόπιο να είναι εξαιρετικά ευαίσθητο πρέπει να το ψύχουμε σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. 49 00:06:17,000 --> 00:06:21,000 Αλλιώς, απλά θα τυφλώνεται από τη δική του θερμική ακτινοβολία. 50 00:06:25,000 --> 00:06:32,000 Καθώς θα λειτουργεί σε εξαιρετικά ψυχρές θερμοκρασίες το James Webb είναι κατασκευασμένο διαφορετικά από το Χαμπλ. 51 00:06:34,000 --> 00:06:40,000 Ειδικότερα θα έχει μία τεράστια ηλιακή ασπίδα για να διατηρεί ψυχρό το τηλεσκόπιο. 52 00:06:41,000 --> 00:06:48,000 Το τηλεσκόπιο και η ασπίδα είναι τόσο μεγάλα, ώστε το James Webb θα πρέπει να ξεδιπλωθεί μετά την τοποθέτησή του. 53 00:06:58,000 --> 00:07:04,000 Αποτελεί πρόκληση για τη μηχανική, καθώς ολόκληρο το τηλεσκόπιο κατασκευάζεται σε θερμοκρασία δωματίου, 54 00:07:05,000 --> 00:07:13,000 αλλά πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένο και να λειτουργεί σωστά όταν ψυχθεί - κάτι που αλλάζει το μέγεθος των εξαρτημάτων του. 55 00:07:24,000 --> 00:07:29,000 Και μόνο να φτάσει κάτι στους 40 βαθμούς Κέλβιν, δεν είναι απλό. 56 00:07:29,000 --> 00:07:33,000 Το JWST, διαθέτει μία μεγάλη ηλιακή ασπίδα, οπότε τα πάντα βρίσκονται στη σκιά της, 57 00:07:33,000 --> 00:07:43,000 όμως πολλά εξαρτήματα πρέπει να καλυφθούν με πολλαπλά στρώματα κρυογενικής μόνωσης, που απαιτεί ειδική σχεδίαση και προσαρμογή, 58 00:07:43,000 --> 00:07:53,000 με ιδιαίτερα δύσκολη εγκατάσταση, κάτι που αποτρέπει το σπονδυλωτό, επισκευάσιμο μοντέλο κατασκευής του Χαμπλ. 59 00:07:54,000 --> 00:08:00,000 Η ανάγκη ψύξης του James Webb, βρίσκεται πίσω από ακόμη μία μεγάλη διαφοροποίησή του από το Χαμπλ. 60 00:08:04,000 --> 00:08:08,000 Ενώ το Χαμπλ περιφέρεται γύρω από τη Γη σε απόσταση 500 χιλιομέτρων, 61 00:08:08,000 --> 00:08:17,000 το James Webb θα ακολουθεί ένα διαφορετικό δρόμο - όχι σε τροχιά γύρω από τη Γη - σε απόσταση μισού εκατομμυρίου χιλιομέτρων από τη Γη. 62 00:08:20,000 --> 00:08:22,000 Και οι αστρονόμοι θα έχουν ένα επιπλέον όφελος να προσμένουν - 63 00:08:23,000 --> 00:08:26,000 καθώς όταν εκτοξευθεί το James Webb, το Χαμπλ θα είναι ακόμη ενεργό. 64 00:08:26,000 --> 00:08:33,000 Έτσι για κάποιο χρονικό διάστημα, οι αστρονόμοι θα μπορούν να χρησιμοποιούν και τα δύο τηλεσκόπια για να παρατηρούν το Σύμπαν. 65 00:08:33,000 --> 00:08:35,000 Ποιός ξέρει τι θα ανακαλύψουν; 66 00:08:36,000 --> 00:08:43,000 Είμαι ο Δρ. Τζέι και εδώ τελειώνει και αυτό το επεισόδιο. Αυτή τη φορά η τεχνολογία μας εκπλήσσει πέρα από κάθε φαντασία. 67 00:08:45,000 --> 00:08:49,000 Το Hubblecast είναι μία παραγωγή του ESA/Hubble στο Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο στη Γερμανία. 68 00:08:50,000 --> 00:08:55,000 Η αποστολή του Χαμπλ αποτελεί διεθνή συνεργασία μεταξύ της NASA και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.