1 00:00:00,000 --> 00:00:08,000 Teleskop Kosmiczny Hubble'a, uznawany przez wielu za najcenniejszy przyrząd astronomiczny, powoli zbliża się do 19 rocznicy swej obecności w przestrzeni kosmicznej. 2 00:00:08,000 --> 00:00:14,000 Hubble spogląda w dalekie zakątki Wszechświata, jednak jego potężne instrumenty badały również naszych planetarnych sąsiadów. 3 00:00:14,000 --> 00:00:19,000 W tym odcinku zobaczymy, co nowego odkrył Hubble na naszym własnym, słonecznym podwórku. 4 00:00:37,000 --> 00:00:38,000 To jest Hubblecast! 5 00:00:38,000 --> 00:00:42,000 Wiadomości i zdjęcia z, należącego do NASA/ESA, Teleskopu Kosmicznego Hubble'a. 6 00:00:42,000 --> 00:00:48,000 Podróżując poprzez czas i przestrzeń z naszym gospodarzem doktorem J., znanym również jako dr Joe Liske. 7 00:00:49,000 --> 00:00:52,000 Cześć i witajcie w kolejnym odcinku Hubblecast. 8 00:00:52,000 --> 00:00:55,000 Nawet ci, którzy z jakiegoś dziwnego powodu, nie są entuzjastami astronomii 9 00:00:55,000 --> 00:01:01,000 prawdopodobnie rozpoznają niektóre spośród najsłynniejszych zdjęć Hubble'a, takie jak — Kolumny Stworzenia w Mgławicy Orzeł, 10 00:01:01,000 --> 00:01:07,000 lub tzw. głębokie oraz ultragłębokie pola Hubble'a, które ukazały nam część najbardziej odległych galaktyk, jakie kiedykolwiek zaobserwowano. 11 00:01:07,000 --> 00:01:12,000 Teleskop Kosmiczny Hubble'a naprawdę zasadniczo zmienił nasze całościowe pojmowanie Wszechświata, 12 00:01:12,000 --> 00:01:17,000 jednak, za pomocą wysokiej rozdzielczości zdjęć planet i księżyców w naszym własnym Układzie Słonecznym, 13 00:01:17,000 --> 00:01:20,000 powiedział nam również wiele o naszym własnym, kosmicznym sąsiedztwie. 14 00:01:22,000 --> 00:01:24,000 Hubble nie może obserwować naszego Słońca, 15 00:01:24,000 --> 00:01:27,000 ani najbliższej planety tj. Merkurego, 16 00:01:27,000 --> 00:01:29,000 ponieważ jego instrumenty są wrażliwe na światło i mogłyby zostać uszkodzone. 17 00:01:29,000 --> 00:01:40,000 Niemniej jednak teleskop zbadał każdą inną planetę w układzie słonecznym, łącznie z planetami karłowatymi; Plutonem, Ceres i Eris. 18 00:01:40,000 --> 00:01:44,000 Oczywiście Hubble nie tylko wykonuje piękne zdjęcia, 19 00:01:44,000 --> 00:01:52,000 dostarcza naukowcom planetarnym bardzo istnych informacji o naszych sąsiadach, które mogą nam pomóc lepiej zrozumieć naszą własną rodzimą planetę, Ziemię. 20 00:01:53,000 --> 00:01:57,000 Wenus jest najbardziej wewnętrzną planetą w naszym Układzie Słonecznym, którą zbadał Hubble. 21 00:01:57,000 --> 00:02:03,000 W pewnym sensie, badając klimat Wenus, Hubble funkcjonował jako swego rodzaju międzyplanetarny satelita pogodowy. 22 00:02:03,000 --> 00:02:11,000 Obecnie, jak wykazały obserwacje, atmosfera Wenus kontynuuje proces oczyszczania po intensywnym ataku siarkowego "kwaśnego deszczu", 23 00:02:11,000 --> 00:02:16,000 spowodowanego prawdopodobnie, domniemaną erupcją wulkanu w późnych latach 70-tych dwudziestego wieku. 24 00:02:18,000 --> 00:02:23,000 Na Marsie, czerwonej planecie, Hubble był przydatny do śledzenia burz piaskowych, 25 00:02:23,000 --> 00:02:27,000 powszechnego marsjańskiego zjawiska, które może objąć całą planetę. 26 00:02:27,000 --> 00:02:32,000 Odkąd Mars jest centrum aktywności statków kosmicznych, włączając zarówno orbitery, jak i łaziki — 27 00:02:32,000 --> 00:02:36,000 kwestią o zasadniczym znaczeniu jest monitorowanie panujących tam warunków pogodowych. 28 00:02:40,000 --> 00:02:46,000 Kiedy planety typu ziemskiego stają się gazowymi gigantami, począwszy od Jowisza — największej planety w naszym Układzie Słonecznym. 29 00:02:46,000 --> 00:02:52,000 Hubble uchwycił wszystko, począwszy od spektakularnych świetlnych pokazów na biegunach, do uderzenia komety. 30 00:02:53,000 --> 00:02:57,000 Czy kiedykolwiek widzieliście wspaniałe północne lub południowe zorze polarne? 31 00:02:57,000 --> 00:03:04,000 Wszystkie planety narażone są na wiatr słoneczny — naładowane cząstki wyrzucane z atmosfery Słońca. 32 00:03:04,000 --> 00:03:09,000 Kiedy dochodzi do zderzenia wiatru słonecznego z cząsteczkami pola magnetycznego planety, emitują one światło, 33 00:03:09,000 --> 00:03:12,000 tworząc znane zjawisko występujące na biegunach. 34 00:03:12,000 --> 00:03:17,000 Korzystając z Hubble'a astronomowie byli w stanie uchwycić ten sam spektakl na Jowiszu. 35 00:03:17,000 --> 00:03:24,000 Hubble dostarczył dowód zderzenia komety Shoemaker-Levy z Jowiszem, które miało miejsce we wczesnych latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku. 36 00:03:24,000 --> 00:03:34,000 Obserwowanie następstw zderzenia z taką dokładnością, stworzyło niepowtarzalną okazję zostania naocznym świadkiem kosmicznego zdarzenia i to bez narażania się na niebezpieczeństwo, jakie istniałoby gdyby doszło do zderzenia z Ziemią. 37 00:03:35,000 --> 00:03:41,000 Kontynuując obserwację sąsiedztwa, Hubble wykonał również kilka, zapierających dech w piersiach zdjęć tej otoczonej wspaniałymi pierścieniami planety, Saturna. 38 00:03:41,000 --> 00:03:48,000 Ponownie swoim ostrym wzrokiem obserwował zjawiska pogodowe zachodzące na Saturnie oraz kilka z jego księżyców. 39 00:03:50,000 --> 00:03:54,000 System pierścieni Saturna jest największym znanym systemem w Układzie Słonecznym. 40 00:03:54,000 --> 00:03:57,000 Astronomowie długo dyskutowali o ich pochodzeniu. 41 00:03:59,000 --> 00:04:05,000 Dane zebrane przez Hubble'a pomogły astronomom zbadać tego gazowego olbrzyma, gdy jego pierścienie były maksymalnie nachylone w kierunku Ziemi. 42 00:04:05,000 --> 00:04:12,000 Saturn doświadcza okresowych odchyleń w kierunku do i od Słońca, w większości w podobny sposób doświadcza tego Ziemia. 43 00:04:13,000 --> 00:04:17,000 Spośród ponad 60-ciu znanych księżyców Saturna, Tytan jest prawdopodobnie najbardziej intrygujący, 44 00:04:17,000 --> 00:04:24,000 a to dlatego, że jest tak podobny do Ziemi w trakcie jednej z jej pierwszych faz ewolucji oraz, ponieważ posiada lodowy wulkan. 45 00:04:25,000 --> 00:04:34,000 W 1995 naukowcy z Arizony wykonali pierwsze zdjęcia powierzchni Tytana, gigantycznego, spowitego mgłą księżyca Saturna. 46 00:04:35,000 --> 00:04:40,000 Przełomowe obserwacje Hubble'a pomogły stworzyć podstawy dla wspólnej, organizowanej przez NASA/ESA, misji Cassini, 47 00:04:40,000 --> 00:04:46,000 która wysłała próbnik Huygens na powierzchnię Tytana, dostarczając nam dokładniejszych zdjęć tego lodowatego świata. 48 00:04:50,000 --> 00:04:52,000 Saturn, to nie jedyna planeta z układem pierścieni. 49 00:04:52,000 --> 00:04:55,000 W rzeczywistości pierścienie posiadają wszystkie olbrzymie planety. 50 00:04:55,000 --> 00:05:01,000 Hubble wykonał jedno z pierwszych zdjęć, które ujawniły kąt nachylenia pierścieni Urana. 51 00:05:02,000 --> 00:05:05,000 Naukowcy pracujący z Hubble'm byli — po raz pierwszy w zakresie światła widzialnego — 52 00:05:05,000 --> 00:05:10,000 w stanie wykryć chmury i prędkości wiatru na północnej półkuli Urana. 53 00:05:10,000 --> 00:05:16,000 Natomiast dane, jakie Hubble zgromadził obserwując Neptuna wykazały, iż na planecie występuje potężny równikowy prąd strumieniowy, 54 00:05:16,000 --> 00:05:20,000 targają nią potężne burze, a północną półkulę zdobi ciemna plama. 55 00:05:22,000 --> 00:05:25,000 W pewnym sensie nasze słoneczne sąsiedztwo zmieniło się w 2006 roku, 56 00:05:25,000 --> 00:05:31,000 kiedy jeden z naszych planetarnych sąsiadów, Pluton, został zdegradowany do roli planety karłowatej. 57 00:05:31,000 --> 00:05:38,000 Nawet kiedy Pluton znajduje się najbliżej Ziemi, dzieli go wciąż olbrzymia odległość 4,28 miliarda kilometrów! 58 00:05:38,000 --> 00:05:40,000 Aby dać wam wyobrażenie, jak to daleko, 59 00:05:40,000 --> 00:05:48,000 w kierunku Plutona mknie właśnie, należący do NASA, statek kosmiczny New Horizon, który powinien tam dotrzeć za jakieś 9 lat. 60 00:05:50,000 --> 00:05:52,000 Używając swojej zaawansowanej kamery do obserwacji (Advanced Camera for Surveys), 61 00:05:52,000 --> 00:05:58,000 Hubble dostarczył nam najwyraźniejszy obraz odległej planety karłowatej tj. Plutona, oraz jego księżyca Charona. 62 00:05:58,000 --> 00:06:04,000 W 2006 roku, korzystając z tej samej kamery, Hubble potwierdził istnienie dwóch dodatkowych planet karłowatych: 63 00:06:04,000 --> 00:06:06,000 Ceres i Eris. 64 00:06:11,000 --> 00:06:13,000 Cóż, dobrze jest znać swoich sąsiadów! 65 00:06:13,000 --> 00:06:17,000 Nigdy nie wiadomo czy to co ich spotyka, może się również przydarzyć i nam! 66 00:06:17,000 --> 00:06:20,000 Tu dr J., wylogowuję się z Hubblecast. 67 00:06:20,000 --> 00:06:24,000 Jeszcze raz natura zaskoczyła nas, przekraczając nasze najśmielsze wyobrażenia.