1 00:00:01,000 --> 00:00:06,000 Nowe zdjęcie upublicznione w 23. rocznicę rozpoczęcia misji teleskopu Hubble'a 2 00:00:06,000 --> 00:00:11,000 ukazuje niesamowity widok Mgławicy Koński łeb w podczerwieni, 3 00:00:11,000 --> 00:00:15,000 jednego z najbardziej wyróżniających się obiektów na niebie. 4 00:00:15,000 --> 00:00:22,000 Obserwacje w podczerwieni przenikają przez gęsty, przesłaniający obraz pył, 5 00:00:22,000 --> 00:00:30,000 ukazując delikatne pasma gazu, które tworzą charakterystyczny i znany kształt końskiego łba. 6 00:00:45,000 --> 00:00:51,000 Odcinek 65: Nowe spojrzenie na Koński łeb na 23. urodziny teleskopu Hubble'a 7 00:00:53,000 --> 00:00:57,000 przedstawia dr J, a.k.a. dr Joe Liske 8 00:00:59,000 --> 00:01:02,000 Witajcie! Zapraszam na kolejny odcinek Hubblecast! 9 00:01:02,000 --> 00:01:05,000 Nadeszła ta pora roku - urodziny Hubble'a! 10 00:01:05,000 --> 00:01:09,000 Niektórzy z nas śledzą misję teleskopu Hubble'a od poczęcia i narodzin, 11 00:01:09,000 --> 00:01:12,000 przez dzieciństwo i lata młodzieńcze, 12 00:01:12,000 --> 00:01:14,000 i widzą jak wyrasta na w pełni dorosły teleskop. 13 00:01:14,000 --> 00:01:20,000 Teraz, w wieku 23 lat, Hubble nabiera lat - lecz nigdy nie był w tak dobrej formie. 14 00:01:20,000 --> 00:01:25,000 I każdego roku wykonywane nim obserwacje przynoszą nam nowe odkrycia 15 00:01:25,000 --> 00:01:28,000 oraz zdumiewające zdjęcia Kosmosu. 16 00:01:29,000 --> 00:01:34,000 Jednymi z najciekawszych i najpiękniejszych obiektów na tych zdjęciach są mgławice. 17 00:01:34,000 --> 00:01:43,000 Są one bardzo różnych kształtów i rozmiarów, a czasami przyjmują bardzo znane i rozpoznawalne kształty. 18 00:01:47,000 --> 00:01:52,000 Mgławice to szerokie międzygwiezdne chmury gazu i pyłu. 19 00:01:52,000 --> 00:01:54,000 Wyróżniamy kilka różnych typów mgławic, 20 00:01:54,000 --> 00:01:57,000 które mogą przyjmować szerokie spektrum kształtów. 21 00:01:57,000 --> 00:02:03,000 Przykładowo, Mgławica Orzeł powstała z zapadającej się chmury międzygwiezdnej 22 00:02:03,000 --> 00:02:08,000 i świeci dzięki gorącym, nowym gwiazdom powstającym w jej wnętrzu i pobliżu. 23 00:02:12,000 --> 00:02:18,000 Niektóre mgławice powstają w dużo bardziej dramatycznych okolicznościach - jak chociażby Mgławica Slimak. 24 00:02:18,000 --> 00:02:23,000 Są one wynikiem odrzucenia zewnętrznych powłok przez gwiazdy takie jak Słońce. 25 00:02:25,000 --> 00:02:35,000 Mgławica Krab która jest pozostałością po masywnej gwieździe, która wybuchła jako supernowa w 1054 roku. 26 00:02:39,000 --> 00:02:46,000 Jedną z najbardziej uderzających i wyróżniających się mgławic na niebie jest Mgławica Koński łeb, 27 00:02:46,000 --> 00:02:50,000 dzięki wyraźnemu i łatwo kojarzonemu kształtowi. 28 00:02:50,000 --> 00:02:57,000 Teleskop Hubble'a wykonał zdjęcie tej mgławicy w 2001 roku w swoją 11. rocznicę rozpoczęcia obserwacji, 29 00:02:59,000 --> 00:03:07,000 a teraz - ponad dekadę później - mgławica powraca na kolejne urodziny! 30 00:03:07,000 --> 00:03:12,000 Wznosząc się z morza gazu i pyłu niczym potężny konik morski, 31 00:03:12,000 --> 00:03:17,000 ten zapylony obszar jest doskonałym przykładem ciemnej mgławicy - 32 00:03:17,000 --> 00:03:23,000 zimnej, ciemnej chmury ukazującej się na tle świecącego gazu. 33 00:03:24,000 --> 00:03:28,000 Jednak mimo sławy i popularności tego obiektu, 34 00:03:28,000 --> 00:03:35,000 nowe zdjęcie wykonane przez Teleskop Hubble'a ukazuje go w całkowicie nowym świetle - i to dosłownie! 35 00:03:37,000 --> 00:03:40,000 To zdjęcie zostało wykonane w zakresie podczerwieni. 36 00:03:40,000 --> 00:03:45,000 W świetle podczerwonym, możemy przeniknąć przez niektóre obszary materii pyłowej, 37 00:03:45,000 --> 00:03:50,000 które często maskują lub przesłaniają wewnętrzne obszary Mgławicy Koński łeb. 38 00:03:50,000 --> 00:03:54,000 Dzięki temu otrzymujemy obraz raczej delikatnej struktury, 39 00:03:54,000 --> 00:04:00,000 składającej się z delikatnych włókien gazu - zupełnie inny niż w zakresie promieniowania widzialnego. 40 00:04:06,000 --> 00:04:11,000 Promieniowanie podczerwone charakteryzuje się dłuższą długością fali niż światło widzialne. 41 00:04:11,000 --> 00:04:14,000 Podczerwieni nie można zaobserwować za pomocą oczu, 42 00:04:14,000 --> 00:04:19,000 dlatego potrzebujemy teleskopów lub instrumentów rejestrujących promieniowanie podczerwone 43 00:04:21,000 --> 00:04:25,000 - np. kamerę Wide Field Camera 3 zamontowaną na Teleskopie Hubble'a. 44 00:04:25,000 --> 00:04:28,000 Początkowo normalnie wyglądające obszary nieba 45 00:04:28,000 --> 00:04:34,000 mogą nagle dramatycznie się zmienić w tym zakresie widma. 46 00:04:38,000 --> 00:04:41,000 Zapierające dech w piersi nowe zdjęcie Mgławicy Koński łeb 47 00:04:41,000 --> 00:04:48,000 doskonale pasuje do uczczenia niesamowitych 23 lat Teleskopu Kosmicznego Hubble'a. 48 00:05:00,000 --> 00:05:08,000 Tu dr J, to już wszystko na dzisiaj. Jeszcze raz natura zaskoczyła nas bardziej niż wyobraźnia. 49 00:05:10,000 --> 00:05:14,000 Hubblecast powstaje w ESA/Hubble w Europejskim Obserwatorium Południowym w Niemczech. 50 00:05:14,000 --> 00:05:19,000 Misja Hubble to międzynarodowy projekt NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej. 51 00:05:19,000 --> 00:05:24,000 www.spacetelescope.org 52 00:05:25,000 --> 00:05:28,000 Transkrypcja: ESA/Hubble. Tłumaczenie: Radosław Kosarzycki