1 00:00:01,000 --> 00:00:06,000 Een nieuwe, net uitgebrachte foto, viert Hubble's 23e verjaardag, 2 00:00:06,000 --> 00:00:11,000 en is een prachtige infra-rood opname van de Paardekopnevel, 3 00:00:11,000 --> 00:00:15,000 één van de meest herkenbare objecten in onze hemel. 4 00:00:15,000 --> 00:00:22,000 Deze infrarood observaties laten ons door de dikke, obscure stofgedeelten heen kijken, 5 00:00:22,000 --> 00:00:30,000 en ze onthullen delicate slierten van gas die de Paardekopnevel zijn beroemde en herkenbare vorm geven. 6 00:00:45,000 --> 00:00:51,000 Episode 65: een hele nieuwe kijk op de Paardekopnevel viert Hubble's 23e verjaardag. 7 00:00:53,000 --> 00:00:57,000 Presenteerd door dr. J. (a.k.a. dr. Joe Liske) 8 00:00:59,000 --> 00:01:02,000 Hallo, en welkom, op nog een episode van de Hubblecast. 9 00:01:02,000 --> 00:01:05,000 Het is weer dat jaarmoment: Hubble’s verjaardag. 10 00:01:05,000 --> 00:01:09,000 Sommigen van ons hebben Hubble gevolgd vanaf zijn ontstaan en wording, 11 00:01:09,000 --> 00:01:12,000 en tijdens zijn kinder- en tienerjaren, 12 00:01:12,000 --> 00:01:14,000 en hebben hem helemaal volwassen zien worden. 13 00:01:14,000 --> 00:01:20,000 Nu, op zijn 23e verjaardag, is Hubble op leeftijd, - maar tegelijk, tot meer in staat dan ooit te voren! 14 00:01:20,000 --> 00:01:25,000 En ieder jaar observeren brengt het ons weer nieuwe wetenschap op het scherpst van de snede, 15 00:01:25,000 --> 00:01:28,000 en prachtige astronomische afbeeldingen. 16 00:01:29,000 --> 00:01:34,000 Eén van de meest opvallende en mooie objecten op deze afbeeldingen zijn de nevels. 17 00:01:34,000 --> 00:01:43,000 Deze komen in allerlei vormen en groottes, en vaak herkennen we er bekende vormen in. 18 00:01:47,000 --> 00:01:52,000 Nevels zijn reusachtige interstellaire wolken van gas en stof. 19 00:01:52,000 --> 00:01:54,000 Er zijn verscheidene soorten nevels, 20 00:01:54,000 --> 00:01:57,000 en ze kunnen een veelvoud aan vormen en verschijningen aannemen. 21 00:01:57,000 --> 00:02:03,000 Zo is bijvoorbeeld de Arendsnevel gevormd door een instortende interstellaire wolk, 22 00:02:03,000 --> 00:02:08,000 en het gloeit door de hete, nieuwe sterren die zich binnenin en rondom hebben gevormd. 23 00:02:12,000 --> 00:02:18,000 Sommige nevels zijn op nogal dramatische wijze ontstaan - zoals de Helix-nevel, bijvoorbeeld. 24 00:02:18,000 --> 00:02:23,000 Dit is het resultaat van een eens zon-achtige ster, die zijn buitenste lagen wegblies. 25 00:02:25,000 --> 00:02:35,000 Of, de Krabnevel: overblijfsel van een massieve ster, die explodeerde als supernova, eens in 1054 (gewone jaartelling). 26 00:02:39,000 --> 00:02:46,000 Eén van de meest opvallende en herkenbare nevels in onze hemel, is de Paardekopnevel 27 00:02:46,000 --> 00:02:50,000 - vanwege zijn heldere en opmerkelijk bekende vorm. 28 00:02:50,000 --> 00:02:57,000 Hubble maakte er in 2001 een foto van en vierde zo toen zijn 11e observatiejaar. 29 00:02:59,000 --> 00:03:07,000 En nu (in 2013), ruim een decennium later, is deze nevel opnieuw betrokken bij het verjaardagsfeest van deze telescoop! 30 00:03:07,000 --> 00:03:12,000 Opkomend vanuit een zee van gas en stof, als een gigantisch zeepaard 31 00:03:12,000 --> 00:03:17,000 komt deze stoffige regio te voorschijn als een grootesk voorbeeld van een donkere nevel, 32 00:03:17,000 --> 00:03:23,000 een koude, donkere wolk, dat als silhouet afsteekt tegen een achtergrond van gloeiend gas. 33 00:03:24,000 --> 00:03:28,000 Deze nevel was al heel bekend en populair. 34 00:03:28,000 --> 00:03:35,000 Deze nieuwe afbeelding van Hubble laat het nu in een heel nieuw licht zien - en wel heel letterlijk! 35 00:03:37,000 --> 00:03:40,000 Dit beeld werd genomen in het 'infrarood'. 36 00:03:40,000 --> 00:03:45,000 In infrarood licht kunnen we dwars door de bulkachtige pluimen van stoffig materiaal heen kijken, 37 00:03:45,000 --> 00:03:50,000 die normaliter de binnenste regionen van de Paardekopnevel maskeren en verbergen. 38 00:03:50,000 --> 00:03:54,000 Het resultaat is deze nogal fragiel lijkende structuur, 39 00:03:54,000 --> 00:04:00,000 bestaande uit delicate, sliertachtige vouwen van gas - heel anders dat zijn verschijning in het zichtbare (frequentiegebied). 40 00:04:06,000 --> 00:04:11,000 Infrarood light heeft langere golflengten dan zichtbaar licht. 41 00:04:11,000 --> 00:04:14,000 We kunnen deze straling niet met enkel onze ogen zien, 42 00:04:14,000 --> 00:04:19,000 en daarom hebben we capabele infraroodtelescopen en -instrumenten 43 00:04:21,000 --> 00:04:25,000 - bijvoorbeeld: Hubble's Wide Field Camera 3. 44 00:04:25,000 --> 00:04:28,000 Ogenschijnlijk normaal-lijkende hemelgebieden 45 00:04:28,000 --> 00:04:34,000 kunnen plotseling dramatisch anders verschijnen in dit deel van het spectrum. 46 00:04:38,000 --> 00:04:41,000 Deze opvallende, nieuwe kijk op de Paardekopnevel 47 00:04:41,000 --> 00:04:48,000 is een passende viering van een boeiende 23 jaren met de NASA/ESA's Hubble ruimtetelescoop. 48 00:05:00,000 --> 00:05:03,500 Ik ben dr. J., en dit is het einde van deze Hubblecast. 49 00:05:03,500 --> 00:05:08,000 .. Eens opnieuw, heeft de natuur ons verrast, veel meer dan we ons hebben durven inbeelden. 50 00:05:09,000 --> 00:05:14,000 Hubblecast wordt geproduceerd door ESA/Hubble, in het Europese Zuidelijke Observatorium in Duitsland. 51 00:05:14,000 --> 00:05:19,000 De Hubble missie is een internationaal samenwerkingsproject van de NASA en de European Space Agency. 52 00:05:27,000 --> 00:05:31,000 Transcriptie door ESA/Hubble; vertaling M.Smit. 53 00:05:43,000 --> 00:05:47,000 Nu dat u meer weet over Hubble (in de ruimte), kunt u ook zorgen dat u op de hoogte komt van het laatste nieuws over de telescopen (op aarde): 54 00:05:47,500 --> 00:05:55,500 De 'ESOcast' brengt u het meest interessante onder aandacht van het Europese Zuidelijke Observatorium met zijn krachtige telescopen, dat waarneemt hoog op het Chileense Andesgebergte; 55 00:05:55,500 --> 00:06:00,000 daar op het zuidelijke halfrond waar zich de beste lokaties bevinden om astronomische waarnemingen te doen.